اینستاگرام بیشتر همراه با تصاویر در وبلاگ : shirazemo@
بسی سال از آن دورانی گذشته است که تفاوت های محسوسی با زمان حال داشت. سالیانی که جاده شیراز تهران درست از وسط یادواره ای که درون آن قرآنی بزرگ بود می گذشت. زمانی که در مدارس رسم سالنامه نویسی جاری بود و ورزش جدی گرفته می شد. خانه های شیروانی در فخرآباد، آن بالا شهر گذشته شیراز جاری بود. محله یهودیان در خیابان نمازی واقع بود و مدارس آنها در خیابان فرمانیه، هجرت فعلی قرار داشت که اکنون مغازه های ضلع شرقی فرمانیه خراب شدند و انواع مغازه ها از فروشگاه دوغ محلی و ترشی فروشی و خواربار و... در آن سمت قرار داشت. اولین نیروگاه برق شیراز در سه راه برق بوسیله شرکت ایگار انگلستان ساخته شد، در صورتی که دور آن تماما زمین کشاورزی بود. در دوره رضا شاه 4 نساجی در خیابان های برق حافظ ،فرمانیه ساخته شد که تا انقلاب باقی بودند.
روزگاری که خیابان زند پر از کافه بود و شیراز سه برابر اکنون سینما داشت. سینما پارامونت در که به خاطر ان که به جای حسینیه ای ساخته شده بود در زمان انقلاب آن را سوزاندند و اکنون کاملا تخریب و به جای آن پاساژ تجاری احداث شده است، سینما پرسپولیس که پارکینگ شد، پاسارگاد و پرسیا در خیابان رودکی ، سینما مترو در انوری داخل کوچه ای رو به خیابان زند، که اکنون با ان شاهکار ساختش که معماران و سنگ های مرغوب ایتالیایی در ان به کار رفته بود در لیست تخریب است؛ سینما آریانا در فلکه ستاد که طبقه همکف آن سینما مدور پاناراما بود و طبقه زیرین دیسکو که بعد از انقلاب تئاتر شد و زمانی آنتونی کوین و کوروساوا نامدار در آن حضور داشتند، سینما تخت جمشید در خیابان داریوش که تخریب شد و پاساژی جای آن سبز شد و سینما مایاک در چهاراه مشیر که اکنون مخروبه به حال خود رها شده که و سینما تاج یا مایاک پشت پاساژ بحرینی قرار داشت و اکنون نیست و همه تخریب شدند زمانی که کاباره کازبا در خیابان زند که اکنون جای آن همان ساختمان را سازمان انتقال خون کرده اند از معروف ترین کاباره های ایران بود و بسی دیگر تغییر نام دادند روزگارانی که در بلوار مدرس کنونی و فلکه علم کنونی پر از آسیاب بادی بود و نزدیک آتش نشانی پل فرح، آب انبار ننه نمکی قرار داشت و نان سنگکی قرار داشت که نانش به اندازه قد انسان بود. زمانی که پارک هتل با ده طبقه پر از خارجی بود و بعد از خراب شدن دیوار یک گاراژ بزرگ در خیابان سعدی مردم از راه آن به آنجا می رفتند و اکنون با دیواری در اطرافش اکنون باقی است .
روزگارانی که در خیابان مشیر فاطمی پر از مجسمه فروشی بود. در شاهچراغ سوزولیتی آجر مانند بود که تنقلات در آن به فروش می رفت در فلکه ستاد فروشگاهی بزرگ و پر مشتری به نام شهر و روستا بود که باعث کاهش قیمت اجناس شهر می شد؛ واقع بود. زمانی که هتل هما یا هتل کورش را برای خارجیان افتتاح کردند، زمانی که هنگ ژاندارمری در فلکه هنگ بود و در آن فلکه پر از بستنی فروشی و تنقلاتی و بدلیاتی بود. زمانی که منطقه کشن با باغ های معروفش متعلق به فردی فراری به نام دهقان بود که او را به ساواک نسبت می دادند و روزگاری ثروتمند ترین فرد شیراز رجبعلی هوایی معروف به صراف بود که زمین های روبه روی سینما آریانا متعلق به او بود و او غیر از صرافی نزول خوار هم بود که اگر مغازه او روزی بسته می شد کار شهر مختل می شد ارم متعلق یه خسرو خان و ناصر خان بود و محمد رضا شاه هر زمان به شیراز می آمد در حوالی آن جا ساکن می شد فرد ثروت مندی به نام نادری سازنده درمانگاه نادر کاظمی بود که زمین های پارک آزادی تا باغ تخت متعلق به او بود و بی او و معروفی هم داشت که سفارشی از آلمان برایش فرستادند.
زمانی که خاندان قدیمی و اصیل شیراز مثل خاندان های آل یاسین و دستغیب در زیر گود عربان بود و بسیاری از خانواده های سرشناس شیراز در بازارچه فیل بودند که روزگارانی بازرگانان هندی با فیلی به بازار کاروانی عباسی در بهارستان آمدند و خانه قوام روضه و مراسمی مختلف برگزار می شد و همه غیر از بچه ها می توانستند در این خانه اشرافی حاضر باشند. زمانی که بیمارستان حافظ بسیار بزرگ تر و اطراف آن پر از باغ بود که به خاطر ایجاد بزرگراه چمران قسمتی از آن تخریب و باغ های بعد از آن قلع و قمع شدند و بر فنا رفتند. در تاچارا در ۱۳۴۵ تفریگاهی دو طبقه با کافه و رستوران در طبقه دوم و دیسکو تک بود و در باغی وسیع بود و تخریب شد و... و در قم آباد ۱۳۵۳ تفریگاه بزرگ که اطراف ان را باغ ها گرفته بودند قرار داشت که هتل پنج ستاره کانتیننتال قم آباد با امکانات سنا جکوزی و... از هتل هایی بود که پر از خارجی بود و در آن درختی 400 ساله سرو بود که فردی ان را برید و 400 میلیون آن زمان جریمه شد و در قصر الدشت کارخانه مشروب سازی خلار قرار داشت که جای آن مخابرات را ساختند و انگور آن از خلار، قلات وگلستان تامین می شد و چیزی نزدیک به هشت هکتار با انبار آن بود که مشروب صادراتی درجه یک را برای اروپا می فرستاد و بسیار در جهان معروف بود و استرالیا قلمه ای از تاک آن را که 5 کیلو وزن ثمر می داد را به آن جا برد و اسم شیراز را بر آن کارخانه گذاشت. جالب این است که اکنون قانونا هم شراب و هم سیگار تولید می شود در صورتی که چنین نام بزرگی اگر برای استفاده داخل نمی بود اکنون می توانست درآمد ارزی بالایی را برایمان داشته باشد.
زمانی که در خیابان ملاصدرا ادامه بیمارستان نمازی و سردخانه نمازی و ... بود و ملاصدرا کوچه ای بن بست با باغ های اطراف بود که از شکاف آن به قصر الدشت پای گذاشتند و بعد از انقلاب می خواستند اسمش را عوض کنند زیرا فکر می کردند ملاصدرا فرد فاسقی بوده است و عده ای توضیح دادند که اینطور نیست زمانی که پارک ولیعصر رونق داشت و مانند اکثر پارک های آن موقع شیراز یک چرخ و فلک بزرگ داشت زمانی که اطراف باغ جنت خاکی بود زمانی که در چهار راه گاز مانند فلکه ولیعصر در وسط فلکه پارکی پر درخت بود اما اکنون نیست دروسط فلکه ولیعهد ولیعصر کنونی ستونی شبیه تخت جمشید و در وسط پارک فلکه بود در زمان انقلاب دو فرد تصمیم به اندختن بالا ستون کردند که دومی موفق شد ولی سقوط کرد و مردزمانی که در ورودی سفارت انگلیس دو ستون بود که عوام آن را دم دو میل می نامیدند و دری چوبی که بسیار قدیمی بود در جلوی آن بود که مفقود شد و در اصلاح نژاد اصلاح نژاد اسب و الاغ انجام می شد که اکنون قسمت کوچکی از آن باقی است.
بیمارستان سلیا یا چمران در مرکز چمران در جایی مملو از باغ ساخته شد و محیطی ساکت و آرام بود بیمارستان مرسلین هم در همین زمان افتتاح شد بیمارستان شیر و خورشید در خیابان صدری در محله ای اعیان نشین در مشکین فام کنونی قبل از آن دو توسط شاه افتتاح شد بیمارستان حافظ با ابعادی وسیع تر در اول چمران کنونی ساخته شد که بعدا برای افتتاح بلوار چمران به علاوه باغ ها با هم قلع و قمع شدند و بر فنا رفتند همه جای شیراز سبز و خرم بود و چشمه در اکثر نقاط آن وجود داشت در آن زمانها شبب خواب فنری و چراغ فتیله ای و علاالدین نفتی تنها وسیله نور دهنده آن زمان بودند و در زمستان برای گرم شدن همراه با پتویی پاها را در زیر کرسی قرار می دادند و بعدها افراد دائما باید کپسول پاز می خردیدند.
در فلکه ستاد فروشگاه شهر و روستا در چند طبقه قرار داشت که اکنون متروکه است و پایین تر از آن قرارگاه ساواک واقع بود و مجسمه کریم خان زند در فلکه ستاد بود و یادمانی در فلکه ستاد ساخته شده بود و ساعتی هم در راه نمازی در وسط چمن ها در وسط خیابان قرارداشت روبروی ساواک کنسول انگلستان بود با دو ستون بزرک در ورودی آن که اکنون مجتمع شلمچه شده است و انجمن ایران و آمریکا در کوچه نوبهار قرار داشت و درختان بلندی در اطزاف فلکه قرار داشت و در کنار سینما آریانا انجمن ایران و آمریکا سپس انجمن زردشتیان شیراز واقع بوددر دهنادی خانه عاصف الدوله سفیر ایران در انگلیس واقع بود که تماماً دیوار داشت که پشت در آن حوض بزرگی قرار داشت.
در آن زمانها کارخانه صنایع الکترونیک در در خیابان صنایع ساخته شد و فرانسوی ها برای کارکنان آن خانه هایی در گلدشت معالی آباد ساختند و کارخانه زیمنس آلمان برای تولید تلفن در بلوار مدرس، جاده فرودگاه ساخته شد در همین زمان ها کارخانه سیمان هم در انتهای کوه دراک در امیر کبیر، جاده بوشهر هم افتتاح گردید و آمریکایی ها مسئول ساخت آن و محوطه سازی آن شدند و در جماران کنونی قصد ساخت پارکی با استخر بزرگ داشتند که انقلاب شد.
استفاده از مطالب وبلاگ فقط با ذکر منبع. در غیر این صورت با متخلفین طبق قانون هزاره (Millinium) ایالات متحده برخورد خواهد شد. ما را در اینستاگرام دنبال کنید: shirazemo@